Warto Wiedzieć

WARTO WIEDZIEĆ

Balans zegarka — odpowiednik wahadła w zegarze wahadłowym, regulator chodu w zegarach i zegarkach mechanicznych, Jest to koło, obracające się na przemian w obu kierunkach i zawracające pod wpływem sprężyny. Balans współpracuje z wychwytem, odmierzającym określone obroty kół zębatych mechanizmu zegarowego, jednocześnie pobierając z tego mechanizmu energię podtrzymującą ruch. Balans jest wahadłem torsyjnym, a zatem takim wahadłem, w którym ruchomy element obraca się wahadłowo pod wpływem sprężyny.

Chronograf – to rodzaj zegarka, który posiada możliwość dokładnego pomiaru i odliczania różnej długości odstępów czasu czyli mówiąc krótko i zwięźle – stoper

Chronometr – cechuje bardzo wysoka precyzja i dokładność pomiaru czasu oraz odporność na trudne i często zmienne warunki pracy, taki zegarekm posiada certyfikat Szwajcarskiego Centrum Certyfikacji na dokładność chodu.

Chronoskop – bardzo dokładny stoper (chronometr), z pomiarem czasu minimum 1/100 s.

Complication – czyli nic innego jak dodatkowe funkcje zegarka (np. kalendarz, fazy księżyca, , wskaźnik rezerwy chodu, stoper ).

Co-Axial – wychwyt współosiowy. Dzieło George’a Daniels’a, zastosowany w seryjnej produkcji w roku 1999 w zegarku Omega De Ville. Projekt oparty jest na podwójnym współosiowym kole wychwytowym, kotwicy z trzema paletami i palecie impulsowej na przerzutniku balansu ze swobodnym włosem. System współosiowy w porównaniu z wychwytem kotwicowym znacznie redukuje tarcie ślizgowe, zapewniając w ten sposób większą dokładność w czasie.

COSC – jest to certyfikat dokładności chodu zegarka nadany przez Szwajcarskiego Instytutu Testów Chronometrycznych, gwarantuje on średni dobowy rozrzut w granicach -4/+6 sekund

Dekiel– tylna część zegarka, może być szklany lub standardowy- metalowy, wciskany lub zakręcany

ETA – ETA s.a. Fabriques d’Ebauches, nazwa największego szwajcarskiego producenta mechanizmów zegarkowych. Należy do grupy Swatch i dostarcza gotowe mechanizy dla wielu producentów takich jak OMEGA, LONGINES, BREITLING, TAG HEUER oraz wielu innych

GMT – funkcja ( zazwyczaj dodatkowa wskazówka ), pozwalająca śledzić drugi czas ( np. w Szwajcarii )

Kaliber – to średnica mechanizmu zegarka oraz typ mechanizmu, oznaczany jest literami oraz liczbami w celu ułatwienia wymiany zużytych, bądź uszkodzonych elementów Podany numer umożliwia odnalezienie odpowiednich części w katalogu producenta mechanizmu.

Rozmiar kalibru jest wyrażany zazwyczaj w liniach paryskich (1 linia paryska = 2,256 mm), choć popularne jest także podawanie rozmiaru w milimetrach.

Kamienie – używa się je jako łożyska mające na celu zmniejszenia zużycia w miejscach w których występuje największe tarcie w mechanizmie. W danych czasach stosowano naturalne rubiny, zostały zastąpione kamieniami syntetycznymi.

Koło wychwytowe – jest to koło które współpracuje z wychwytem, ruch obrotowy jest cyklicznie powstrzymywany przez wychwyt.

Kontrolowany przez radio zegarek – zegarek kwarcowy odbierający sygnał radiowy transmitowany z zegara atomowego.

Kwarc – minerał, dwutlenek krzemu SiO2. Poprzez krystaliczna postać znajduję zastosowanie w wykonaniu rezonatorów kwarcowych drgających pod wpływem zmiennego pola elektrycznego.

Limitowana seria – seria zegarków danego modelu, która została wyprodukowana dla upamiętnienia „ważnego” wydarzenia i dodatkowo została potwierdzona certyfikatem, zazwyczaj są produkowane w małych seriach . Czasomierze z limitowanych edycji stanowią ”Białe kruki” wielu kolekcji.

Ring (ang. bezel) – pierścień mocowany do koperty zegarka; zazwyczaj pierścień obrotowy,który zawierający skale, pozwalający, w zależności od typu zegarka, np., prędkości pojazdu, głębokość, odczyt drugiej strefy czasowej itp.

Mechanizm – urządzenie odmierzające czas na zasadzie zliczania drgań mechanicznych wahadła lub balansu, często nazywane tęz sercem zegarka. Wyróżnić możemy następujące rodzaje mechanizmów: kwarcowy, mechaniczny, automatyczny, zasilany baterią słoneczną, o napędzie „hybrydowym”.

Ratrapanta – stoper z podwójnym sekundnikiem, jeden może być zatrzymywany w każdej chwili, dla pomiaru międzyczasu, a drugi zatrzymuje się dopiero po wyłączeniu stopera.

Regulator – typ tarczy zegara z centralną wzkazówką minutową. Wzkazówka godzinowa znajduje sie na mniejszej tarczy, najczęściej pod godziną dwunastą. Stworzony w osiemnastym stuleciu przez francuskiego zegarmistrza Louisa Berthouda. Pierwszym seryjnym zegarkiem naręcznym z tym typem tarczy był zegarek Chronoswiss z roku 1987.

Retrograde – wzkazanie funkcji zegarka ( daty, minuty ) – wzkazówka porusza się po wycinku okręgu np. w zakresie od 270 do 90 stopni. Dochodząc do końca skali w ułamku sekundy przeskakuje ( cofając się ) do początku i odliczanie zaczyna się od nowa.

Repetycja minutowa– komplikacja akustyczna, polegająca na wybijaniu na żądanie aktualnego czasu, poprzez uruchomienie mechanizmu repetycji przy pomocy dźwigni lub przycisku z boku koperty.

Rotomat – które jest niezwykle przydatne dla osób posiadających co najmniej dwa czasomierze wyposażone w mechanizm z automatycznym naciągiem sprężyny napędowej, czyli znane pod nazwą – Automatic. działa na zasadzie nieustannego wprowadzania w ruch jego mechanizmu, aby zapobiec całkowitemu zatrzymaniu się czasomierza.

Shock-resistant – inaczej wstrząsoodporny , wysoka odporność na uderzenia, bez utraty możliwości działania

Szkielet – ( Skeleton ang.) – zegarek którego budowa tarczy umożliwia oglądanie pracującego mechanizmu

Split-second (ang.) – zostosowanie podwójnej wskazówki stopera, do dokonywania pomiarów międzyczasów. Po włączeniu stopera obie wskazówki przemieszczają się wokół tarczy razem, lecz w dowolnym momencie można zatrzymać jedną z nich, nie przerywając biegu drugiej.

Sprężyna napędowa – działa jak akumulator energii w mechanizmach Najpopularniejsze to sprężyny spiralne taśmowe wykonane ze stali sprężynowej. Ten rodzaj napędu został wynaleziony około roku 1400.

Swiss made – Reguluje to prawo Szwajcarskie, aby można było użyc takiego określenia , zegarek musi spełniać specjalne kryteria:

– 50% części danego zegarka musi być wyprodukowanych w Szwajcarii, musi być on zmontowany, wykończony i sprawdzony w Szwajcarii.

Szkiełko – w obecnych zegarkach szkła są najczęściej plastikowe (hesalit), mineralne lub szafirowe. Szkła hesalitowe są bardzo miękkie a zatem podatne na zarysowanie lecz nadają się do polerowania. Szkła mineralne są nadal narażone na zarysowania lecz równocześnie lepiej znoszą uderzenia. Szkła szafirowe są bardzo twarde i odporne na zarysowania jednak sa bardziej kruche od szkieł mineralnych. W wyższej klasy zegarkach stosuje się powłoki antyrefleksyjne na szkłach, które zapobiegają odbiciom światła.

Tachymetr (prędkościomierz) – system służący do pomiaru prodkości, umieszczony na ramce szkiełka lub na wewnętrznym pierścieniu wokół tarczy czasomierza, dzięki niemu można obliczyć prędkości w milach lub w kilometrach na godzinę.

Tourbillon (z franc. „trąba powietrzna”) – obrotowa klatka (koszyk) w której umieszczony jest balans i wychwyt. Klatka zazwyczaj dokonuje pełnego obrotu dookoła własnej osi w ciągu minuty (t. minutowe). Ma za zadanie wyrównać błędy pozycyjne chodu zegarka, szczególnie istotne jeśli zegarek jest w pozycji pionowej. T. stosowane są najlepszych, a co za tym idzie, drogich zegarkach. Klatka t. składa się zwykle z kilkudziesięciu części (bywa, że nawet ponad 200). T. może obracać się w max. 3 płaszczyznach (wynalazek R. Gooda z 1979 r.), lecz z reguły wykonuje ruch tylko dookoła własnej osi, wynaleziony został tuż przed 1791 r. przez Abrahama-Louis Bregueta

Wieczny kalendarz – kalendarza który automatycznie przystosowywuje się do zmiennej liczby dni w miesiącu oraz lat przestępnych. Mechanizm taki zapewnia ciagłą pracę aż do 28 lutego 2100 roku.

Wodoszczelność zegarków (WR) – każdy zegarek charakteryzuje się pewną klasą wodoszczelności. Zazwyczaj informację można znaleźć na deklu zegarka. Oznaczenie to wyraża odporność na ciśnienie statyczne wody i może być przedstawione w barach, atmosferach metrach lub stopach. Oto kilka podstawowych oznaczeń:
– 30 m – podstawowa klasa wodoszczelności. Zegarek odporny na zachlapanie, deszcz i mycie rąk
– 50 m – w zegarku można pływać ale nie nadaje się on do nurkowania
– 100 m – z zegarkiem można nurkować ale na małych głębokościach.
– 200m i więcej – zegarki do profesjonalnego nurkowania.

Wskaźnik rezerwy chodu (power reserve indicator ang.) – jego zadaniem jest pokazać liczbę godzin pracy zegarka mechanicznego, jaka pozostała do czasu jego zatrzymania.

Wychwyt– przekazuje energię mechaniczną od przekładni chodu do regulatora oraz powstrzymuje ruch przekładni i zwalnia ją o stały kąt obrotu, umożliwiając przekładni zliczanie jego wahnięć. Składa się zasadniczo (w zależności od typu) z koła wychwytowego oraz kotwic posiadających z reguły 2 palety. Istnieje wiele różnych rodzajów wychwytów: w. cofające, w. swobodne, w. spoczynkowe.

Valjoux – firma została założona 1901 przez braci John i Charles Reymond w Les Bioux i nazywana do 1929 „Reymond Freres SA”. Od 1910 firma, specjalizuje się w chronografach. W 1916 r oddaje do produkcji kultowy już 13-linige chronograf kaliber 23, używany przez różnych producentów (np. Audemars Piguet, Rolex, Patek Philipp,, Vacheron & Constantin) do 1974 r.
W 1929 r. przejmują firmę synowie Marius i Arnold. W 1944 następuje wcielanie do Ébauches SA. Valjoux SA dostarczał i dostarcza jeszcze dzisiaj, wysokiej jakości surowe mechanizmy chronografów, wielu firmom, tak jak np. Audemars Piguet, Patek Philippe, Rolex, IWC, Breitling, Mühle Glashütte/SA i TAG Heuer.

Unitas – oddziałem firmy „A. Reymond SA”, w 1926 r. stał się fabryką Unitas Watch Co. Specjalizował się w mechanizmach zegarków kieszonkowych, później w surowych mechanizmach do zegarków naręcznych. W 1932 r został przyłączony do Ébauches SA.

Zawór helowy – zawór który znajduje zastosowanie przede wszystkim u nurków, aby ułatwić oddychanie – powietrze jest wzbogacane helem. Hel, nieszkodliwy dla zdrowia gaz obojętny, posiada zdolność przenikania do koperty zegarka (np. przez uszczelki), ale niestety nie jest w stanie przez nie uchodzić na zewnątrz. Aby dać ujście nadmiernemu ciśnieniu, na kopercie należy odkręcić ciśnieniowy zawór helowy. Zaworu tego nie należy otwierać w wodzie, ani bezpośrednio po wyjściu z wody, kiedy zegarek jest mokry.